Landbouwgrond aantrekkelijk?
Landbouwgrond: Misleidend Aantrekkelijk
Oktober 2011
Het Westen zit in een economische Depressie. Vooruitziende investeerders proberen in te schatten welke de groeisectoren zijn in een dergelijke economie. Een algemene verarming van de bevolking betekent altijd dat een groter aandeel van het huishoudbudget richting voeding gaat. Dat brengt investeerders op het idee om landbouwgrond te kopen.
Echter als beleggers vandaag in het Westen landbouwgrond kopen, is de kans groot dat ze zich dat later zullen beklagen. Daar zijn een aantal redenen voor.
westerse Landbouwgrond zit in een zeepbel
Landbouwgrond is niet immuun voor de tijdelijk oppeppende werking van het goedkoop krediet. Kredietexpansie van de banken heeft de laatste decennia zeer veel geld in de handen van investeerders gestopt, waardoor die een gigantische huizenzeepbel hebben gecreëerd. Net op dezelfde manier is er een zeepbel in de Europese en Amerikaanse landbouwgrond ontstaan.
De landbouwgrondprijs in België ligt momenteel, voor één hectare, tussen de 25.000 en de 50.000 euro. Twintig jaar geleden kon diezelfde hectare voor één tiende van de prijs worden gekocht. Mede verantwoordelijk voor die stijging in prijzen zijn ook de Europese landbouwsubsidies. Eens die bron van liquiditeit (momenteel €55 miljard per jaar, ofte 40% van het jaarlijkse EU-budget) opdroogt, zal ook de landbouw en landbouwgrond een kostelijke herorganisatie nodig hebben—wat opnieuw een negatief effect zal hebben op de waarderingen.
In de V.S. kenden de prijzen van landbouwgrond (ook niet gespeend van de nodige subsidies) overigens eveneens waanzinnige stijgingen. Zo verdubbelde de prijs van Amerikaanse landbouwgrond tussen 1999 en 2008 van $1500 tot $3000 per hectare.
Ter vergelijking: in Thailand kan je voor 25.000 euro vandaag 20 hectare landbouwgrond kopen. En in Rusland bijvoorbeeld, daar kan je zoveel landbouwgrond je maar kan bewerken gedurende 49 jaar gratis in bruikleen krijgen.
Kortom, door in lokale landbouwgrond te investeren ontsnap je niet aan de vastgoedzeepbel.
hyperInflatie = daling in reële landbouwgrondprijzen
Grond, en ook landbouwgrond, kan men tot nader order niet opeten. Als eigenaar kan je het niet over je hoofd trekken als bescherming tegen regen en kou, of gebruiken als bron van warmte. Je kan je grond ook niet tegen confiscatie beschermen door het in een kluis te stoppen, of het naar veiliger of meer economisch aantrekkelijke oorden meenemen.
En laten bovenstaande doeleinden nu net de prioriteiten zijn van het gros van de bevolking tijdens een episode van hyperinflatie. De inflatie zorgt ervoor dat de waarde van de spaarcenten van heel veel mensen wegsmelten, waardoor hun psychologische prioriteiten drastisch veranderen. Daardoor zal de reële waarde van Westerse landbouwgrond tijdens de komende hyperinflatie dalen, ondanks recordprijzen in absolute cijfers. (We zien dit hier bevestigd door een ooggetuige op het goudforum).
Illustratie hiervan is te vinden in de lange neergang van de prijzen van landbouwgrond in de jaren 1980 (wat in feite het begin was van een ternauwernood voorkomen hyperinflatoire depressie), en de lange dip in prijzen van landbouwgrond in de Grote Depressie van de jaren 1930.
buitenlandse investeringen? Twijfelachtig
Hyperinflatoire episodes zijn periodes van grote politieke omwentelingen, en brengen dus veel onzekerheid mee voor investeerders. Daarom bijvoorbeeld dat de rentevoeten tijdens hyperinflatie makkelijk kunnen vertienvoudigen. De kans is dus klein dat een grote influx van buitenlands kapitaal de reële landbouwprijzen op dezelfde niveaus als die van vandaag zullen houden eens de inflatie heeft toegeslaan.
De buitenlandse investeringen zullen plaatsvinden in de periode na de hyperinflatie, als het monetaire en politieke systeem enigszins gestabiliseerd zijn. Aangezien we aan het begin zitten van een paradigmawissel, waarbij de wereld papieren, virtuele activa zal inruilen voor reële, tastbare investeringen, is het wel waarschijnlijk dat de prijzen van landbouwgrond aanzienlijk zullen gaan stijgen na de bodem van de depressie, maar dat is een proces dat lange jaren zal duren.
Wanneer investeren in landbouwgrond?
Landbouwgrond op zich is een solide en verdedigbare investering. Anders dan veel van de hedendaagse investeringen (zoals staatsobligaties, om er meer één te noemen) heeft het een aanzienlijke reële productieve capaciteit, een capaciteit die bijna te allen tijde relevant is en gewaardeerd wordt.
Echter voor het Westen is het nu wel een ongunstige tijd om hierin aankopen te doen. Voor wie besloten heeft om (een deel van) zijn kapitaal in Westerse landbouwgrond te beleggen is het raadzaam om nu eerst te investeren in een reserve aan barbaars geld, oftewel goud en zilver, om dan, als de wanhoop het hoogst is en de reële prijzen het laagst, in lokale gronden te investeren. Toch blijft diversificatie belangrijk, de geschiedenis leert immers dat confiscatie van boerderijen en landbouwgronden tijdens periodes van politieke chaos niet uitzonderlijk zijn.
Een ander belangrijk aspect is dat de Overheid naar eigen zin, de landbouwgrond kan herklasseren. Een herklassering van landbouwgrond naar bouwgrond heeft onlags voor veel miserie gezorgd. Immers, in Frankrijk zijn de grondlasten op bouwgrond torenhoog. Bij een reklassering zagen veel landbouweigenaars zich verplicht om hun land te verkopen omdat ze de lasten niet meer konden dragen. Zoals verwacht gebeurde de verkoop in een markt zonder kopers zodat de wetswijziging resulteerde in een aderlating voor de eigenaars. Denk dus niet dat de Overheid er is om je te beschermen en voor jou goed...in de regel is het net andersom.
Hou er tevens rekening mee dat nu steeds meer en meer een "onbenullig ambtenaarke uit Brussel" politiek (Groen) gaat beslissen waar je aardappelen mag planten en hoeveel koeien je mag houden en hoeveel poep je koeien mogen genereren.
Relevante grafieken
Gemiddelde landbouwgrondprijzen in Europa:
Evolutie landbouwgrondprijzen in Engeland:
De situatie in Amerika:
Achtergrond:
- Documentaire van farmsubsidy.org: "Fields of Gold: Lifting the Veil on Europe's Farm Subsidies (tip!)
- Boerderij.nl: "Rijkaards kopen landbouwgrond"
- Reuters: For U.S. farmland, signs of a property bubble?
- Finfacts: "Irish farmland prices ...remain highest in Europe"
- Farmers Weekly Interactive: "Bare land could reach £7000/acre, says Savills"
- Beursduivel.be discussie: Landbouwgrond - een safe haven?
© Alle rechten voorbehouden. De inhoud van dit rapport mag niet worden gekopieerd, gereproduceerd of verspreid zonder expliciete schriftelijke toestemming van Goldonomic
- Tags: landbouwgrond